ΠΩΣ ΝΑ ΜΙΛΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΤΗΣ ΣΩΣΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ?

Εκπαιδεύστε τα παιδιά για το πως επιδρά το φαγητό στην υγεία τους. Στην εποχή των social media, η διαδικασία αυτή φαντάζει ολοένα και δυσκολότερη και η ουσία της υγιεινής διατροφής μοιάζει  να χάνεται στο θόρυβο των φίλων, των διάσημων και των influencer που παρουσιάζουν διαδικτυακά τις διατροφικές τους πεποιθήσεις. Με τον αριθμό των παιδιών που πάσχουν απο διατροφικές διαταραχές να αυξάνεται συνεχώς, χρειαζόμαστε τρόπους για να ισορροπήσουμε τα μηνύματα που λαμβάνουν τα παιδιά μας για την λανθασμένη εικόνα σώματος.

Η βοήθεια στο να αποκτήσει το παιδί σας υγιεινές διατροφικές συνήθειες δεν περιστρέφεται γύρω απο τον τρόπο με τον οποίο μιλάτε σε αυτά,  αλλά σχετίζεται με τη δική σας προσωπική επαφή με το φαγητό.

Σαν κοινωνία πολύ συχνά δίνουμε μέγάλη «αξία» στο φαγητό. Χρησιμοποιούμε λέξεις όπως υγιεινό και ανθυγιεινό φαγητό, το χρησιμοποιούμε ως μέσο επιβράβευσης ή ακόμα και ως τιμωρία. Κανένα τρόφιμο δεν είναι απο μόνο του καλό ή κακό  αλλά τα μηνύματα που δίνουμε και σχετίζονται με το φαγητό περιλαμβάνουν αποκλειστικά τις λέξεις σωστό ή λάθος. Στη διατροφή δεν υπάρχει άσπρο ή μαύρο και αυτό οφείλουμε να το διδάξουμε στα παιδιά μας.

Ιδιότητες φαγητού

Αν θέλετε να μάθετε στα παιδιά σας τα οφέλη του φαγητού, αναλύστε τα οφέλη του τροφίμου σε συγκεκριμένα σημεία του σώματος. Π.χ τα καρότα είναι πορτοκαλί και βοηθούν πολύ στο να βλέπεις καλύτερα ή τα αυγά κάνουν τους μύες σου δυνατούς για να μπορείς να παίξεις ποδόσφαιρο. Μη χρησιμοποιείτε τη λέξη ανθυγιεινό αλλά εξηγήστε τους πως το συγκεκριμένο τρόφιμο δεν τα βοηθάει να μεγαλώσουν, γι αυτό και δεν το τρώμε κάθε μέρα.

Επισημάνετε στοπαιδίσας ότι δεν είναι ανάγκη να του αρέσουν όλα τα φαγητά και δεν χρειάζεται να καταναλώνει ό,τι δεν του αρέσει. Αν δεν προτιμά κάποιο φαγητό ρωτήστε το γιατί. Είναι η γεύση, η αίσθηση στο στόμα; Αν πάλι το παιδί σας δοκιμάσει κάτι με χαρά αποφύγετε εκφράσεις όπως «το ήξερα ότι θα σου αρέσει» και ρωτήστε το και πάλι τι είναι αυτό που έκανε το φαγητό/τρόφιμο να ξεχωρίζει.

Αποφύγετε να δίνετε μεγάλη αξία στο φαγητό

Πόσο συχνά έχετε προσφέρει στο παιδί σας ένα γλυκό ή καραμέλες ως επιβράβευση;Αυτή η στρατηγική μπορεί να δουλέψει βραχυπρόθεσμα αλλά η σωστή διατροφή είναι ένας αγώνας με μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Στόχος είναι να βάλετε τα θεμέλια για την υιοθέτηση υγιεινών συνηθειών όταν δε θα είστε δίπλα τους να τα καθοδηγείτε.

Μιλήστε με το παιδί σας για την όρεξη του

Μέρος της εκπαίδευσης του παιδιού σχετικά με το φαγητό είναι και το να συζητάτε για την όρεξη του. Το να του ζητάτε ν’ αδειάσει το πιάτο ή να φάει 1 μπουκιά ακόμα, υπερισχύει της πραγματικής πείνας του και του αισθήματος πληρότητας που νιώθει. Ναι, είναι γεγονός ότι τα παιδιά λένε ότι έχουν χορτάσει όταν δεν τους αρέσει το φαγητό, αλλά πιέζοντας τα να φάνε ακόμα 1 μπουκιά μαθαίνουν να μην είναι ειλικρινή σχετικά με την πείνα τους και αυτό είναι πιθανό να οδηγήσει σε υπερφαγικά επεισόδια στην ενήλικη ζωή. Κάτι επίσης σημαντικό είναι να τα παροτρύνετε να φάνε μέχρι να μην πεινάνε άλλο παρά μέχρι να χορτάσουν. Η πείνα και η πληρότητα είναι σημάδια στον εγκέφαλο που προέρχονται απο τις ορμόνες που εκκρίνει το στομάχι. Υπάρχει μια καθυστέρηση μεταξύ του να νιώσουμε το στομάχι μας πλήρες και να φτάσουν στον εγκεφαλο τα σημάδια μεταφέροντας το μήνυμα ότι δεν θέλουμε άλλο φαγητό. Για το λόγο αυτό, επισημάνετε πότε δεν πεινάνε άλλο παρά πότε χόρτασαν.Είναι μια μικρή αλλά πολύ σημαντική διαφορά. Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι δεν έχουμε όλοι τα ίδα σημάδια πείνας και πληρότητας, και για κάποιους ανθρώπους αυτά δεν δουλεύουν όσο καλά θα θέλαμε. Πολλά απο αυτά προκαθορίζονται γενετικά. Αν το παιδί σας πεινάει συνέχεια, θέστε κάποια όρια στην ώρα των γευμάτων και των σνακ. Μείνετε ανοιχτοί σχετικά με τις ώρες που  μπορούν να φάνε και εξηγήστε τους πως για επιπλέον φαγητό θα πρέπει να περιμένουν το επόμενο γεύμα. Τέλος, ρωτήστε τα το λόγο που πεινάνε και διερευνήστε αν πραγματικά πεινάνε ή πρόκειται για συναισθηματική πείνα (π.χ βαρεμάρα, θυμό κλπ).

Τί είδους πρότυπο είστε

Πολύ συχνά τα μη λεκτικά σημάδια των γονέων, έχουν μεγάλη επίδραση στη διατροφή των παιδιών. Τα παιδιά μαθαίνουν απο το περιβάλλον τους, γι’ αυτό και ο τροπος που μιλάνε οι γονείς για το φαγητό και τι τρώνε μπροστά τους έχει μεγάλη επιρροή στο πως νιώθουν σχετικά με αυτο. Η βοήθεια στο να του μάθετε πως να τρώει έρχεται συχνά απο το να σας βλέπει να τρώτε. Επίσης το να τρώτε μαζί είναι ό,τι καλύτερο μπορείτε να κανετε για να μάθει. Αν κάνετε φτωχές διατροφικές επιλογές ή είστε μόνιμα σε δίαιτα, τότε θα θεωρήσει το παιδί ότι αυτός είναι ο σωστός δρόμος και τα ενισχύετε προς αυτή την κατεύθυνση. Φιλτράρετε τα μηνύματα που δίνετε. Το έργο σας είναι να γίνετε πρότυπο διατροφικων επιλογών δοκιμάζοντας όλα αυτά που τους ζητάτε να καταναλώσουν.

Μη γίνεστε υπερβολικοί

Από έρευνες γνωρίζουμε ότι το να γίνεσαι λίγο «ύπουλος» με τα φαγητά που υπάρχουν στο σπίτι είναι καλό αλλά προσοχή.. Μη το παρακάνετε! Μη συνηθίζετε να κρύβετε τα λαχανικά στο φαγητό γιατί όταν το ανακαλύψουν είναι πολύ πιθανό να χάσετε την εμπιστοσύνη τους. Επίσης αποφύγετε να απογορεύετε εντελώς όλα τα ανθυγιεινά φαγητά γιατί μελλοντικά σίγουρα θα τα υπερκαταναλώσουν. Θα πρέπει να βρεθεί μια μέση λύση. Σίγουρα θα βρεθούν σε περιστάσεις όπου αναπόφευκτα θα καταναλώσουν κάτι που δεν εγκρίνετε. Σεβαστείτε τα παιδιά και τις ιδιαίτερες ανάγκες τους και μη τους στερείτε την κοινωνικότητά τους. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι σωστές διατροφικές επιλογές στην ενήλικη ζωή προέρχονται απο υγιή πρότυπα και σωστή εκπαίδευση και όχι απο αποκλεισμό τροφίμων που θεωρούνται ανθυγιεινά.

Συμπέρασμα

Το να μάθετε στα παιδιά σας να τρώνε σωστά είναι ένας αγώνας δρόμου, ο οποίος γίνεται όλο και δυσκολότερος στα χρόνια των social media. Η ενασχόληση με το φαγητό του παιδιού δεν είναι μια εύκολη διαδικασία. Σύμφωνα με έρευνες γνωρίζουμε ότι το να μιλάμε στα παιδιά για το φαγητό και την υγεία τους θα τα ωφελήσει μεγαλώνοντας. Αποφύγετε να αναφέρεστε στο βάρος τους και να τα βάζετε σε διαδικασία δίαιτας. Υπάρχουν πολλές λέξεις-κλειδιά που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και να θυμάστε πάντα ότι η απόκτηση υγιεινών συνηθειών έχει μακροπρόθεσμα οφέλη.

Μindfoodtips για να μιλήσετε στα παιδιά για το φαγητό:

• Αποφύγετε να χρησιμοποιείτε τις λέξεις υγιεινό και ανθυγιεινό για να περιγράψετε το φαγητό
• Μιλήστε για τα οφέλη του φαγητού, εστιάζοντας στο γιατί κάνει καλό στο μυαλό και το σώμα
• Μη χρησιμοποιείτε το φαγητό ως ανταμοιβή ή ως τιμωρία
• Αποφύγετε να πιέσετε το παιδί να φάει
• Ρωτήστε τι του αρέσει και τι όχι στο καινούργιο φαγητό
• Ζητήστε στο παιδί να φάει μέχρι να μην πεινάει άλλο
• Μη μιλάτε για δίαιτες και φαγητά που πρέπει να αποφεύγουμε μπροστά στο παιδί
• Φάτε μαζί, σαν οικογένεια το ίδιο φαγητό
• Προσπαθήστε να τρώτε σωστά στο σπίτι
• Εκθέστε τα παιδιά σε ένα ευρύ φάσμα θρεπτικών συστατικών μέσα στο σπίτι

‘Ελενα Διάφα, BSc
Fitmotif Profile: Mindfoodness