Άσκηση & Καρκίνος

Στο παρελθόν, οι γιατροί συνήθως συμβούλευαν τους ασθενείς με χρόνιες ασθένειες να ξεκουράζονται και να αποφεύγουν τη σωματική προσπάθεια. Αυτές οι συστάσεις ήταν εμπειρικές: καθώς οι περισσότερες χρόνιες ασθένειες συνδέονται με λειτουργικές μεταβολές με αποτέλεσμα την εξασθένιση της φυσικής απόδοσης, η άσκηση σε αυτή την ομάδα ασθενών μπορεί να προκαλέσει κόπωση, δύσπνοια και ταχυκαρδία. Επομένως, η αποφυγή της σωματικής δραστηριότητας έχει ως αποτέλεσμα λιγότερη δυσφορία.

Τι γίνετε με την άσκηση και τις χρόνιες παθήσεις;

Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, τα επιστημονικά στοιχεία έχουν αλλάξει δραματικά τις ιδέες μας σχετικά με την άσκηση για ασθενείς με χρόνιες παθήσεις. Στα τέλη της δεκαετίας του ’60, η ένταξη της σωματικής δραστηριότητας σε προγράμματα αποκατάστασης για ασθενείς που είχαν έμφραγμα του μυοκαρδίου έθεσε ένα ορόσημο και άνοιξε νέες προοπτικές για τη χρήση της άσκησης στη θεραπεία χρόνιων παθήσεων. Τώρα, είναι ένα καθιερωμένο γεγονός ότι η υπερβολική ανάπαυση και η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή αποκατάσταση και έτσι να μειωθεί η λειτουργική κατάσταση και η ποιότητα ζωής των χρόνιων ασθενών. Επιπλέον, πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει ότι η άσκηση είναι ένα αποτελεσματικό μέσο αντιμετώπισης πολλών από τις αρνητικές επιπτώσεις που έχουν οι χρόνιες ασθένειες στη σωματική τους απόδοση. Ως αποτέλεσμα αυτών των αποδείξεων, η άσκηση θεωρείται ουσιαστικός παράγοντας στη θεραπεία πολλών ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων των περιφερικών αγγειακών διαταραχών, της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας, της ισχαιμικής μυοκαρδιακής νόσου και της καρδιακής ανεπάρκειας. Επιπλέον, η αξία της άσκησης για αποκατάσταση έχει αναγνωριστεί ευρέως. Πράγματι, πολλά ιδρύματα προσφέρουν προγράμματα άσκησης για τους λήπτες μεταμόσχευσης και για ασθενείς μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου ή με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια. Ωστόσο, μέχρι πρόσφατα, λίγα ήταν γνωστά σχετικά με τη σκοπιμότητα και τα αποτελέσματα των προγραμμάτων άσκησης για τους ασθενείς με καρκίνο κατά τη διάρκεια και μετά τη θεραπεία.

Η άσκηση και η θετική επίδραση στους πάσχοντες από καρκίνο.

Ο ρόλος της άσκησης στα προγράμματα ογκολογικής αποκατάστασης έχει μέχρι στιγμής περιοριστεί σε φυσική θεραπεία που αντιμετωπίζει συγκεκριμένες βλάβες που  προκαλούνται – για παράδειγμα, από ακρωτηριασμό ή από χειρουργική επέμβαση. Ωστόσο, η ιατρική στάση όσον αφορά την άσκηση για καρκινοπαθείς αλλάζει γρήγορα. Οι πρόσφατες παγκόσμιες επιδόσεις των αθλητών που έχουν υποβληθεί σε θεραπεία για καρκίνο έχουν επικεντρώσει την προσοχή τους στις επιπτώσεις της εκπαίδευσης στην σωματική απόδοση των καρκινοπαθών. Επιπλέον, πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι η σωματική δραστηριότητα μπορεί να βελτιώσει τόσο την ποιότητα ζωής και τη διάθεση όσο και τη σωματική απόδοση των ασθενών με καρκίνο κατά τη διάρκεια και μετά τη θεραπεία.

Η τακτική σωματική άσκηση έχει αποδειχθεί ότι :

• αυξάνει την κατάσταση απόδοσης σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού που έλαβαν θεραπεία με συμβατική χημειοθεραπεία και σε ασθενείς μετά από μεταμόσχευση μυελού των οστών.
• Έχει επίσης αποδειχθεί ότι μειώνει την ψυχολογική δυσκολία και την κόπωση σε ασθενείς που λαμβάνουν ακτινοθεραπεία  και μετά από χημειοθεραπεία υψηλής δόσης μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων περιφερικού αίματος.
• Επιπλέον, παρατηρήθηκε μείωση των επιπλοκών που σχετίζονται με τη θεραπεία σε ασθενείς με καρκίνο που συμμετέχουν σε προγράμματα άσκησης κατά τη διάρκεια της θεραπείας με καρκίνο.
• Προκαταρκτικά στοιχεία υποδηλώνουν ότι η τακτική σωματική δραστηριότητα μπορεί να βελτιώσει την ανοσολογική λειτουργία.
• Η άσκηση μπορεί να διαδραματίσει έναν πιθανό ρόλο ως συμπληρωματική θεραπεία για ασθενείς με καρκίνο κατά τη διάρκεια και μετά τη θεραπεία.

Τι λένε οι Αυστραλοί;

 «Αν η άσκηση ήταν χάπι θα έπρεπε να το παίρνει κάθε καρκινοπαθείς»

Αυτή η φράση δεν έχει καθόλου άδικο, ποιοι είναι αυτοί που την λένε; Η Ογκολογική Ένωση της Αυστραλίας, η οποία παίρνει θέση για τον Ρόλο που διαδραματίζει η άσκηση στη θεραπεία του καρκίνου μαζί με τις υπόλοιπες μεθόδους αντιμετώπισης της νόσου όπως οι χημειοθεραπείας, οι ακτινοβολίες και φυσικά οι χειρουργικές επεμβάσεις.

«Βρισκόμαστε στο στάδιο που η επιστήμη μάς λέει ξεκάθαρα ότι με το να στερούμε την άθληση και τη γυμναστική από τους καρκινοπαθείς το μόνο που καταφέρνουμε είναι να τους κάνουμε κακό», είπε η καθηγήτριας Κόρμι στον Guardian η οποία είναι η επικεφαλής της εκστρατείας αυτής του Καθολικού Πανεπιστημίου της Αυστραλίας.

Ο καρκίνος φοβάται τη γυμναστική. «Η άσκηση είναι το καλύτερο φάρμακο κατά του καρκίνου σε συνδυασμό με όλες τις άλλες θεραπείες», πρόσθεσε η Αυστραλή. Σημείωσε μάλιστα ότι οι καρκινοπαθείς που αθλούνται παρουσιάζουν λιγότερα και πιο ήπια συμπτώματα από τις παρενέργειες των φαρμάκων. Σύμφωνα με τον Αυστραλό καθηγητή η γυμναστική μειώνει τις πιθανότητες επανεμφάνισης του καρκίνου, ενώ πολλές φορές τον σκοτώνει μια για πάντα.

Τι λένε οι Αμερικάνοι;

Αμερικανοί επιστήμονες, με τον Στίβεν Μουρ του Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου των ΗΠΑ επικεφαλής, ανέλυσαν στοιχεία από αμερικανικές και ευρωπαϊκές μελέτες σε συνολικό δείγμα 1,4 εκατομμυρίων ανθρώπων, εκ των οποίων σχεδόν 187.000 καρκινοπαθείς.

Αντικείμενο της έρευνας ήταν η σχέση σωματικής άσκησης αναφορικά με 26 μορφές καρκίνου. Τα στοιχεία υπέδειξαν ότι η άσκηση προστατεύει σε σημαντικό βαθμό τουλάχιστον από 13 μορφές καρκίνου και μάλιστα στις περισσότερες περιπτώσεις ανεξάρτητα από άλλους βασικούς παράγοντες κινδύνου, όπως το βάρος.

Υ. Γ. Όλες αυτές οι έρευνες έχουν γίνει με βάση την ήπιας έντασης άσκηση. Η έντονη σωματική άσκηση φάνηκε να αυξάνει τον κίνδυνο του καρκίνου και την θεραπεία του.

Ντία Τζιότα
Personal Trainer – Αρθρογράφος
Fitmotif profile: Ntia Tziota